بهای مستقیم و غیر مستقیم

 طبقه بندی بها بر اساس قابلیت رهگیری (ارتباط با موضوع بها یابی)

بها در ارتباط با موضوع بها یابی به دو طبقه مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شود.

1-1      بهای مستقیم:

بهای که به آسانی و صرف اقتصادی بتوان آن را به موضوع بهایابی رهگیری نمود. به عبارت دیگر بهای که رهگیری آن به موضوع بهایابی دارای فزونی منافع بر مخارج است بهای مستقیم نامیده می شود.

1-2      بهای غیر مستقیم:

بهای که به آسانی و صرف اقتصادی نمی توان آن را به موضوع بهایابی رهگیری نمود. و بلکه باید به موضوع بهایابی تسهیم شود.

مثال:

برای تولید یک صندلی مواد مختلفی نظیر چوب ، فلز، چرم ، پیچ ، مهره و... به کار گرفته می شود که با توجه به اینکه  بهای چوب ، فلزو چرم به کار گرفته شده در صندلی بخش با اهمیت کل بهای تولید صندلی را شامل می شوند و به آسانی با استفاده از BOM  (فرمولاسیون تولید) می توان آن را به موضوع بها یابی رهگیری کرد و در نتیجه بهای این مواد در طبقه بهای مستقیم قرا می گیرد و لی بهای مربوط به پیچ و مهره بگار گرفته شده در تولید چون نسبت به کل بهای صندلی تولیدی ناچیز بوده و رهگیری آن به موضوع بهایابی هزینه بر است در طبقه بهای غیر مستقیم قرار می گیرد.

 

نکته:

1-      در تعیین بهای موضوع بها یابی رهگیری نسبت به تسهیم دقیق تر بوده و اطلاعات حاصله قابل اتکاتر است. ولی معمولاً رهگیری نسبت به تسهیم بها مستلزم صرف مخارج بیشتری نیز می باشد. در مواردی که منافع حاصل از رهگیری بها از مخارج آن بیشتر نباشد. رهگیری بها دارای منافع اقتصادی نبوده و در نتیجه از تسهیم بها استفاده می شود.

2-      مستقیم یا غیر مستقیم بودن یک قلم بهای خاص امری مطلق و جزء ویژگی های خاص آن بها نیست بلکه مفهوم  نسبی است و در ارتباط با موضوع بهایابی تعیین می شود. یک بهای خاص ممکن است در ارتباط با یک موضوع بهایابی بهای مستقیم و در ارتباط با موضوع بهایابی دیگر بهای غیر مستقیم باشد.

 

 

پس طبقه بندی بها به مستقیم و غیر مستقیم به موضوع بها یابی بستگی دارد.